Toespraak 4 mei van Vincent van Neerbos

Beste inwoners van West Maas en Waal,

Op 4 mei herdenken we alle slachtoffers – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.

Dit jaar herdenken wij op een andere manier dan wij gewend zijn. In onze dorpen zijn geen gezamenlijke bijeenkomsten en we kunnen niet bij elkaar zijn. 
We staan dit jaar wel stil met elkaar, alleen niet náást elkaar. Ook al kunnen we elkaar niet aanraken, toch voelen we ons in dit moment verbonden.
We moeten er samen voor zorgen dat we, ondanks de lastige omstandigheden waarin we verkeren, op een waardige manier en in verbondenheid met elkaar kunnen herdenken. 

De wethouders en ikzelf hebben overdag een krans gelegd bij de monumenten in Wamel, Dreumel, Appeltern, Maasbommel, Alphen, Beneden-Leeuwen en Boven-Leeuwen.

Om 20.00 uur op 4 mei heeft een afvaardiging van de 4-mei stichtingen, in gepaste samenstelling en op een wijze die deze tijd van ons vraagt, namens ons allemaal in de dorpen het eerbetoon van deze jaarlijkse herdenking verzorgd.

Kunnen we ons eigenlijk iets voorstellen bij wat het brengen van offers daadwerkelijk betekent? Je leven op het spel zetten, alles riskeren om een ander te beschermen. Te vechten en te sterven voor een groter goed. Vrijheid, democratie, het recht op zelfbeschikking en te mogen leven zonder onderdrukt te worden.

Op school leren we over de Stoottroepers, over verzet en over het leven in de oorlogsjaren. Dankzij de vrijwilligers in onze dorpen blijven de verhalen over de oorlog levend. En geven we de de vrijheid echt door.

Tijdens deze herdenking zijn we er extra van bewust, dat veel van wat wij als vanzelfsprekend ervaren, niet vanzelfsprekend is. 

We staan stil bij de enorme offers die gebracht zijn door mensen die ervoor zorgden dat wij kunnen leven zoals we dat nu doen.

Op veel plaatsen in de wereld leven mensen nog dagelijks in angst, vanwege onderdrukking en geweld. Wereldwijd zijn 70 miljoen mensen op de vlucht voor conflicten en oorlog. Daarom moeten wij ons altijd blijven realiseren dat vrijheid uiterst kostbaar is. Lang niet iedereen heeft die rijkdom. We moeten ons beseffen welke grote verworvenheden, zoals democratie en grondrechten, wij mogen koesteren. Verworvenheden die we ook moeten onderhouden. 

Zodra onverdraagzaamheid de kop opsteekt, moeten wij die op tijd bestrijden, zonder zelf onverdraagzaam te worden. Dat zijn wij verplicht aan allen die wij herdenken. 

Op 4 mei herdenken en herinneren we. Wij willen hiermee onze betrokkenheid, onze verbondenheid en onze dankbaarheid tonen. We zijn twee minuten stil, omdat we geen woorden kunnen vinden voor de pijn uit het verleden en onze dankbaarheid voor de vrijheid waarin we leven.

Op 5 mei is het bevrijdingsdag. We vieren dan dat op 5 mei 1945 de oorlog in Nederland beëindigd werd. Sindsdien leven wij in vrede. Laten wij er zuinig op zijn en laten wij er ook verantwoordelijkheid voor nemen. Vandaag en morgen.

Vincent van Neerbos
Burgemeester