Tips voor een natuur- en watervriendelijke tuin

Het klimaat verandert. Het weer wordt minder stabiel. Soms gaat het hard regenen en dan is het weer voor langere tijd droog. Heftige regenbuien leiden soms tot wateroverlast doordat het riool overstroomt. Door je tuin minder te verharden help je mee om wateroverlast te voorkomen. Een groene zachte bodem neemt regenwater op. Planten houden de tuin koel en aangenaam op hete dagen. De tuin wordt regenbestendig, comfortabeler en er komen meer vogels, vlinders en bijen.

Wat is er aan de hand?

Veel regenwater gaat via regenpijpen en putten direct naar het riool en dan naar de zuiveringsinstallatie. Dat is niet nodig want regenwater is niet vuil en kan beter zoveel mogelijk lokaal vastgehouden worden en in de bodem wegzakken. Dat ontlast het rioolstelsel tijdens heftige buien en voorkomt dat straten blank komen te staan of dat water in huizen loopt. Gemeenten en waterschappen zijn al aan het werk om extra ruimte te maken voor het bergen van regenwater. Iedereen kan een steentje bijdragen door stenen weg te halen. Zo geef je ook meer ruimte aan natuur.

Jij maakt het verschil

Door je tuin te vergroenen, door tegels weg te laten waar ze niet strikt noodzakelijk zijn en het aanleggen van groene daken, greppels en vijvers, houden we regenwater vast. Ook warmt de directe woonomgeving op hete dagen minder op. Bovendien zorgen groene tuinen ervoor dat er meer verschillende soorten planten en dieren komen. Samen kunnen we een verschil maken. Als we met z’n allen helpen om onze tuinen te vergroenen, zorgen we voor een klimaatbestendige, gezonde gemeente. Een groene tuin hoeft niet meer werk te betekenen als je kiest voor vaste planten!

12 ideeën voor een watervriendelijke tuin

1. Tegel eruit, plant erin

Minder tegels in de tuin heeft veel voordelen: zo kan het regenwater in de bodem wegzakken en het grondwater aanvullen. Als het regenwater op beplante grond valt in plaats van op tegels, gaat het direct de grond in en hoeft dan niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Dit helpt om wateroverlast te voorkomen en houdt je tuin op hete dagen koeler.
Een groene tuin is ook beter voor vogels, vlinders, bijen en andere diersoorten.

Tip

Doe deze maatregel samen met uw buren, zo kunt u de kosten en het onderhoud delen.

2. Regenpijp afkoppelen van het riool

Door de regenpijp af te koppelen kan het water via een goot in de tuin worden opgenomen of opgeslagen worden in een vijver of in een infiltratievoorziening. Grenst uw tuin aan een sloot? Dan kunt u het water via een greppel naar deze sloot afvoeren en kan de bodem een deel onderweg langzaam opnemen.

"Vroeger was mijn tuin volledig bestraat. Nu het groener is, ziet het er niet alleen mooier en gezelliger uit, maar  het is koeler en ik zie veel meer vogels en insecten."

3. Regenton

Als u de regenpijp hebt afgekoppeld, kunt u het regenwater opvangen en opslaan in een regenton. Zo kunt u het later gebruiken om bijvoorbeeld planten water te geven. Een regenton kan zowel op een balkon als in een tuin. Zorg wel voor een overloop, liefst eentje die via een open goot de tuin in gaat.

4. Open goot

Een open goot kan het regenwater leiden naar een sloot, een vijver of een grindstrook. Open goten bieden kansen in de tuin voor bijvoorbeeld speelmogelijkheden voor kinderen. Ook kunnen ze de tuin erg verfraaien.

Tip

Doe deze maatregel samen met uw buren, zo kunt u de kosten en het onderhoud delen.

5. Hoogteverschillen in de tuin

Door hoogteverschillen in de tuin aan te brengen, zorgt u ervoor dat sommige delen altijd droog blijven en in andere delen, bij een heftige regenbui, water kan blijven staan. Het terras en andere delen van de tuin waar geen water mag blijven staan, kunnen iets hoger aangelegd worden. In de iets lager gelegen onverharde delen van de tuin kan het water na een heftige bui even blijven staan en geleidelijk wegzakken.

6. Groene erfafscheiding

In plaats van houten schuttingen kunt u ook hagen en struiken planten als erfafscheiding. Groene erfafscheidingen, zoals hagen en struiken bieden schuilplaats en voedsel aan veel soorten vogels en insecten. Daarnaast helpen ze de tuin koel te houden en is het goed voor de waterhuishouding. Natuurlijk kunt u ook voor eetbare bessenstruiken kiezen waarvan u zelf kunt eten.

7. Beplanting

Kies vaste planten die bij uw tuin passen. Houd rekening met licht, schaduw, vochtige en droge plaatsen. Kijk wat het bij de buren goed doet. Dan zal het waarschijnlijk ook in uw tuin goed doen. Zo krijgt u een tuin die weinig onderhoud vraagt.

Tip

Kies voor vaste inheemse planten die op de bodem afgestemd zijn. Dan is water geven niet vaak nodig.

8. Regenwatervijvers

Wilt u een vijver als regenwaterbuffer? Zorg dan voor aflopende, beplante, groene oevers. De oevers blijven dan ook met wisselende waterstanden mooi uitzien en zorgen door de vochtverschillen voor een grote diversiteit aan flora en fauna.

Tip

Gebruik regenwater voor uw fontein en vijver.

9. Groene daken

Groene daken hebben veel positieve effecten. Ze slaan regenwater op, houden het eronder liggende vertrek koel, zorgen voor meer soorten rijkdom in de woonomgeving, binden fijnstof en zien er aantrekkelijk uit. Groene daken zijn als het ware een verlengde van uw tuin, maar dan op hoogte. Groene daken bieden ruimte aan planten en zorgen daarmee voor nectar en beschutting. U creëert hiermee een mooie nieuwe leefruimte voor vogels, vlinders, bijen en andere insecten.

10. Grindstroken

Grind en steenslag kunt u gebruiken voor opritten en voor tuinpaden en terrassen. Het voordeel is dat het beter water doorlaat dan stenen. Nadeel is dat het meer onderhoud vraagt. Het moet weleens aangevuld en aangeharkt worden.

11. Waterpasserende bestrating

Soms is verharding nodig, bijvoorbeeld bij het terras, tuinpaden en de oprit. Een waterdoorlatende verharding is dan ook een slimme optie. Het regenwater kan in de bodem wegzakken en het grondwater aanvullen. Het regenwater hoeft dan niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Dit helpt mee om wateroverlast op straat en in de tuin bij heftige regenbuien te voorkomen. U krijgt ook meer ruimte voor natuurlijk bodemleven  en zo vergroot u de biodiversiteit. En tenslotte blijft uw tuin koeler.

12. Schuil- en voederplekken

Insectenhotels, nestkastjes, een paar oude takken en een haag bieden schuilplaatsen aan vlinders, insecten, vogels, egels en padden. Een voederhuisje, bloemen en een composthoop zorgen voor voedsel.

Kijk voor meer inspiratie op HuisjeBoompjeBeter.nl