2. Groen-blauwe leefomgeving
West Maas en Waal wordt steeds groener. En er komt ook steeds meer water bij. De dorpen worden zo fraaier en toekomstbestendiger. De laatste jaren hadden we veel te natte zomers, maar ook veel te droge. En de laatste 5 jaren braken we diverse hitterecords. Niet voor niets loopt West Maas en Waal voorop als het gaat om klimaatadaptatie. De gemeente heeft het afgelopen jaar veel gedaan op het gebied van klimaatadaptatie, waaronder het aanleggen van een beweegtuin en het realiseren van klimaatbuffers.
Groen en water in plaats van stenen
Onze dorpen zijn vrij versteend. Dit brengt verschillende nadelen met zich mee. Het is daarom belangrijk om te vergroenen. Meer groen helpt namelijk om:
- Regenwater beter op te vangen, zodat er minder overlast is bij zware buien.
- Water in de grond te laten trekken, waardoor er een reserve is voor droge periodes.
- Minder warmte vast te houden, zodat het 's avonds sneller afkoelt.
Groen, en vooral schaduwrijk groen, zorgt voor een koelere en fijnere leefomgeving. Daarom halen we onnodige stenen weg en brengen groen terug. We willen de ruimte daarmee verfraaien.
Denk bijvoorbeeld aan het park aan de Kasteelstraat in Wamel. Of aan de Florastraat in BovenLeeuwen. We willen de
leefomgeving niet alleen klimaatbestendig, maar ook mooi maken!
De komende jaren gaan we nog meer straten vergroenen. Zo voorkomen we wateroverlast en zorgen we voor meer koelte in onze dorpen.
Klimaatbestendig
In 2050 moeten we klimaatbestendig zijn. West Maas en Waal heeft het streven om in 2035 al klimaatbestendig te zijn.
Hiervoor hebben we voor 2024 al 70 maatregelen genomen. Tot 2035 hebben we nog 135 maatregelen te gaan. We zijn dus goed op weg!
Groene beweegtuin in Alphen
Een mooi voorbeeld van klimaatadaptatie is de beweegtuin in Alphen. Bij Ons Tuin in Alphen hebben wij een grasperceel omgevormd naar een groene verblijfplek waar mensen ook kunnen buitensporten en bewegen. De locatie zit naast een basisschool. Zodat de school ook gebruik kan maken van deze verblijfplek. Bijvoorbeeld als groene speelplek en voor educatieve doeleinden (buitenlessen/-lokaal).
Op diverse plekken hebben we biodiverse planten aangelegd. De school heeft zelf een insectenhotel gemaakt. Ook hebben we de regengoot van de school afgekoppeld. Het regenwater wordt opgevangen in een waterberging waarin diverse kruidenmengsels groeien.
Het plan is een mooie samenwerking tussen dorpsplatform SLAG, woonstichting De Kernen, Sociom (zorginstelling) en de gemeente. Voor dit project ontving de gemeente een subsidie van de Provincie Gelderland.
Gebiedsproces Aanpak wateroverlast Alphen
In 2017 werd afgesproken om Alphen regenwaterproof te maken. De inwoners hadden veel overlast en schade door de hevige neerslag in augustus 2015. In 2018 zijn gemeente en waterschap gestart met de werkzaamheden. Nu, 7 jaar later, zijn alle maatregelen uitgevoerd. Met de herinrichting van de straten Greffelingsestraat en Filipstraat zijn de noodzakelijke maatregelen klaar.
In deze 2 straten is het zwarte asfalt, dat in hete zomers snel opwarmt, vervangen door duurzamere straatstenen die lichter van kleur zijn. Beide straten zijn afgekoppeld en hebben nu over de hele lengte plant- en boomvakken. Alle parkeerplaatsen zijn groene parkeerplaatsen. Dit betekent dat ze water doorlaten en water beter de grond intrekt. Zo wordt de hitte verminderd.
De afgelopen jaren hebben we diverse straten aangepakt. De Middendam, Valksestraat, Heuvelstraat werden opnieuw ingericht. Bestaande vijvers zijn opgeknapt en vergroot. Er zijn veel stenen weg gehaald waar groen voor terug is gekomen. En meerdere straten zijn afgekoppeld.
We zijn heel dankbaar voor alle positieve steun en medewerking die we van de inwoners hebben gekregen
Goede voorbeelden delen
Sinds dit jaar hebben wij een website voor groenblauwe tips en voorbeelden: www.veranderjijmee.nl
Hier staan goede tips van onze inwoners en praktische voorbeelden van groenblauwe ideeën in en om het huis.
Groenblauw raamwerk
Tijdens de Klimaattop Gelders Rivierengebied op 13 december 2024 in Bemmel, hebben 21 partijen uit de regio een intentieverklaring ondertekend voor het Groenblauw Raamwerk Rivierenland. Wethouder Evert Jan Slootweg tekende namens gemeente West Maas en Waal.
Met deze ondertekening spreken de regiogemeenten, Waterschap Rivierenland, Provincie Gelderland en diverse maatschappelijke organisaties een gezamenlijke ambitie uit voor een klimaatbestendige en leefbare regio.
Het Groenblauw Raamwerk Rivierenland is een gezamenlijk plan om de regio klimaatbestendig te maken door het versterken van biodiversiteit en landschap. Het gaat over het strategisch verbinden van groen (vegetatie, natuurgebieden, parken) en blauw (rivieren, klimaatweteringen, oevers). Een netwerk van ‘groene en blauwe’ elementen is niet alleen gunstig voor planten en dieren, en daarmee de biodiversiteit, het draagt ook bij aan de belevingswaarde van het landschap.
Het Groenblauw Raamwerk is een vervolg op én uitwerking van het project ‘Gonzend Rivierenland’, uit de Regio Deal ‘Versterken Landschap en Biodiversiteit’.
Klimaatbuffers voor het landelijk gebied
Samen met Waterschap Rivierenland zijn we begonnen met het aanleggen van klimaatbuffers. Vijf stuks in totaal. We slaan hier regenwater op en gebruiken deze voor perioden van droogte. Je kunt het vergelijken met vijf hele grote regentonnen.
Het water is bedoeld voor het landelijk gebied rondom Dreumel, Beneden-Leeuwen en Wamel. In droge periodes is het westelijk deel van de gemeente West Maas en Waal namelijk lastig van voldoende water te voorzien. Door de buffers kunnen we op kritieke momenten extra water toevoegen aan het watersysteem van dit gebied en zo de beschikbaarheid van water op peil houden. Dit is ook belangrijk voor de agrariërs.
De komende jaren komen er nog een aantal buffers bij. Voor deze klimaatbuffers hebben we subsidie gekregen van de rijksoverheid.